MEER OVER WAAIERS

In de vorige aflevering van de Breilapserie is het waaiermotief besproken.
Het was de eerste keer dat we iets van ajour tegenkwamen waar de minderingen niet meteen naast de omslagen zitten.
Als je eenmaal gewend bent aan dit idee opent zich direct een hele wereld aan nieuwe mogelijkheden.
Een traditioneel en veelgebruikt motief dat van deze waaiermotieven gebruik maakt is het golfjesajour. Deze naam heb ik maar zelf verzonnen want de boeken zijn het er niet over eens. Een Nederlandse naam kan ik dus niet ontlenen aan de literatuur die ik hier heb, maar golfjesajour lijkt me een passende benaming.
Zelf heb ik al ruim dertig jaar geleden een trui gebreid met dit motief. De trui is natuurlijk volkomen uit de mode dus ik draag hem niet meer, maar weggooien kan ik nog steeds niet over mijn hart verkrijgen.

Het ziet er ingewikkeld uit, maar in werkelijkheid bestaat dit patroon maar uit één enkele naald met ajourinstructies, die een aantal malen herhaald wordt.

Doordat je steeds op de ene plaats een aantal meerderingen boven elkaar hebt, en op de andere plaats een aantal minderingen boven elkaar, ontstaat er een golvende lijn, die in dit geval nog eens wordt geaccentueerd door de tussenliggende naalden met ribbels, waarvan ook nog eens een in een contrasterend garen. Ik vind dat het nog steeds goed werkt. Het vlindermodel van de trui zelf helaas niet meer ;(

Het motief is 18 steken breed. De instructies van de gaatjesnaald (het motief zelf, dus dat is exclusief eventuele kantsteken of extra steken die nodig zijn om het patroon te centreren):
*[3x 2 recht samenbreien], 6x[1 omslag,1 recht], [3x overhaling]* ; herhalen van * tot *
De teruggaande naald is altijd helemaal averecht.

Er zijn talloze manieren om deze ajournaald te gebruiken.
De eenvoudigste is deze:
Nld 1: alle steken recht
Nld 2: alle steken averecht
Nld 3: ajournaald
Nld 4: alle steken averecht.
Het aantal steken dat je opzet is een veelvoud van 18, plus twee extra voor de kantsteken. Dus 20 of 38 of 56 of 74 etc.

In dit voorbeeld (niet van mij) is met een vrij dun garen en een naald die een of twee maten dikker is dan je normaal voor dit garen zou gebruiken, de volgende sjaal gebreid:

Maar, als je een wat dikker garen gebruikt en de vierde naald van het patroon niet averecht breit maar recht, krijg je dit: ook mooi!

De kleuren en de ribbels helpen om het golfjesmotief te accentueren.

Zoals ik hem in mijn trui heb gebreid heeft hij in de hoogte een herhaling van 14 naalden.
Nld 1: recht met contrastkleur
Nld 2: recht met contrastkleur
Nld 3: recht met hoofdkleur
Nld 4: averecht met hoofdkleur
Nld 5, 7, 9: ajournaald (zie boven) met hoofdkleur
Nld 6, 8, 10: averecht met hoofdkleur
Nld 11: recht met hoofdkleur
Nld 12: averecht met hoofdkleur
Nld 13: recht met hoofdkleur
Nld 14: recht met hoofdkleur

Wat wel belangrijk is om te weten: wanneer je zoals in het bovenstaande patroon een aantal ajournaalden achter elkaar breit, komen de gaatjes NIET recht boven elkaar. Schrik dus niet als je merkt dat je nog aan het samenbreien bent op een plek waar je in de vorige heengaande naald al gaatjes aan het maken was. En omgekeerd, dat je nog gaatjes aan het maken bent waar je in de vorige heengaande naald al aan de overhalingen was begonnen. Juist doordat de minderingen op andere plaatsen zitten dan de meerderingen krijg je dit soort verschuivingen, die uiteindelijk die leuke waaiertjesvorm produceren!


Een stukje internationale historie
Bij het schrijven van dit blog wil ik liefst geen onzin verkopen dus speur ik aardig rond in mijn boeken en op internet voor ik iets opschrijf.
In de Engelse literatuur (en internetbreiwereld) kun je terugvinden dat dit motief oorspronkelijk van de Shetland eilanden komt en daar Old Shale (of Old Shell) wordt genoemd. Door een historische vergissing is de naam Feather and Fan in zwang gekomen; die naam heeft me altijd verbaasd want de waaiers (fans) zie ik wel maar de veren (feathers) bepaald niet. Grappig om nu -door het schrijven van dit blog- te ontdekken dat je in de ECHTE Feather and Fan (die er dus anders uitziet) die veren wel weer duidelijk terugziet. Wil je daar meer over lezen dan kun je bijvoorbeeld hier terecht.

Tot mijn verrassing blijken de String Theory Socks (die ik vorige week had voltooid) dus gebaseerd te zijn op het Feather and Fan motief, en niet zoals ik steeds dacht op de ajourwaaiers. Zoals Cruijff al zei: als je het snapt dan zie je het. Of woorden van gelijke strekking.
Bij mijn sokjes zijn de gaatjes in het midden van elkaar gescheiden door een kolommetje van 2 steken recht, dat te vergelijken is met de slagpen van de veer, en daardoor het waaiertje optisch doorbreekt. Kleine verschillen, grote gevolgen.

En zoals je ziet 1 ribbeltje om het golfjeseffect te benadrukken.

Zo, ik ben benieuwd wat er weer voor moois gaat ontstaan. Brei ze!!