DE BREILAP VAN OMA LENA 6

Na een intensieve dag op de Breidagen in Amersfoort, waar ik aan het eind van dit bericht meer over zal vertellen, is het weer tijd voor een nieuwe aflevering van de breilap.

Na de 26 naaldjes patentsteek (deze tel ik altijd het makkelijkst door naar de V-tjes te kijken, maar in dit geval telt 1 V-tje als twee naalden) en 4 naalden averechte tricotsteek wordt het weer tijd voor het volgende experiment: gaatjes breien.
Vaak wil je
geen gaatjes in je breiwerk, en wil je alle meerderingen, minderingen en andere overgangen in steekpatronen zo min mogelijk vervuilen met ongewenste gaatjes. Aan de andere kant zijn opzettelijke gaatjes juist weer een hele leuke manier om je breiwerk te versieren. Afhankelijk van de ingewikkeldheid van de gebruikte stekenpatronen en de diktes van garen en naalden, noem je het dan ajourwerk of kant.

Het gaatje wordt gevormd door tussen de gebreide steken in, de draad eenmaal extra om de naald te slaan. Alsof je gewoon omslaat na het insteken, alleen heb je niet eerst ingestoken. Er is dus ook geen sprake van doorhalen en af laten glijden.

Er komt door deze actie een extra draad over de breinaald te liggen, en die wordt in de volgende (teruggaande) naald gewoon gebreid. Door deze omslag ontstaat een extra steek. Omdat deze steek komt te liggen boven een ruimte tussen twee steken in, krijg je het gaatje.  

Je kunt zien dat er 9 kolommen van gaatjes in dit stukje breiwerk zitten, dat betekent dat er per heengaande naald 9 steken worden bijgemaakt. Toch wordt het breiwerk niet breder. Dat komt omdat elke bijgemaakte steek=omslag wordt gecompenseerd door ernaast van 2 steken 1 te maken. Een mindering dus. De eenvoudigste mindering (en die wordt hier gebruikt) is door twee steken tegelijk te breien. In plaats van insteken in de eerstvolgende steek op je linkernaald, steek je je de rechternaald tegelijkertijd door de tweede én de eerste steek van de naald, van links naar rechts zoals je normaal insteekt voor een rechte steek. Het omslaan gaat net zoals altijd, bij het doorhalen neem je weer dezelfde weg terug door alletwee de steken, en vervolgens laat je ook beide steken tegelijk van de linkernaald vallen. Als het goed is zijn ze nu allebei gezekerd in de nieuwste steek op je rechternaald dus er kan niets ergs gebeuren.

Bij ajourwerk is de algemene regel: voor elke omslag compenseer je met een mindering. In dit patroontje voor beginners ligt de mindering direct naast de omslag. Bij ingewikkelder patronen heb je eerst een paar omslagen en daarna pas hetzelfde aantal minderingen of kan de bijbehorende mindering zelfs een heel stuk verderop liggen. Dat is allemaal mogelijk. En als het nog ingewikkelder wordt, kan het zelfs zijn dat het motief eerst veroorzaakt dat het aantal steken in je naald toeneemt, en dat een aantal naalden verderop in het patroon juist weer meer geminderd wordt zodat je het oorspronkelijke aantal steken weer terugkrijgt.

Tweede algemene regel met ajourwerk: de 'kunstjes' doe je in de heengaande naald; in de teruggaande naalden worden over het algemeen alle steken gewoon gebreid.

Om maar eens precies op te schrijven wat Oma Lena hier gedaan heeft: 

1 kantsteek (zoals voortdurend in deze breirol), 1 steek recht, 1 omslag, 2 steken recht samenbreien. Deze laatste drie worden tot het eind van de naald (=nog 8 maal) herhaald. Aan het eind hou je dan nog 2 steken over, die worden recht gebreid. In de teruggaande naald brei je na de kantsteek alle steken (dus ook de lusjes van de omslag) gewoon averecht.

In patronentaal zou deze instructie als volgt zijn opgeschreven: 

nld 1: K, *1 r., o., 2r.samenbr.*, herhaal nog 8 maal van * tot *, 2 r.

Nld 2: K, av. tot het eind van de nld.

Het lijkt een beetje hocuspocus als je er nog niet aan gewend bent, maar als je goed kijkt staat er precies hetzelfde als in de volledige nederlandse zin er boven.

Dan nog de beloofde Haak- en Breidagen in Amersfoort. Twee dagen lang was het hier een drukte van belang: in de mooie voormalige Rijtuigenloods achter het station (diverse spoorwegwagons stonden daar nog te pronken) vonden twee dagen lang breisters, spinsters, weefsters, kleurkunstenaars en vele standhouders elkaar in (je mag wel zeggen) een orgie van garen! Ik heb deelgenomen aan een Workshop Dubbelbreien gegeven door Daphne Ruben, die er een leerzame en welbestede ochtend van heeft gemaakt. Een leuke techniek waar ik eerst nog flink op moet oefenen voordat het resultaat in het openbaar getoond kan worden. 

En natuurlijk heb ik nog een tijd met mijn verlanglijstje op de beurs rondgelopen. Na afloop was mijn tas vol, mijn beurs leeg, en mijn lijstje helemaal doorgestreept! Daarover later misschien meer!